از منظومه ی خورشیدی (شمسی) چه می دانید ؟

1baredigar.blog.ir

منظومه ی خورشیدی (شمسی) کجاست ؟

منظومه ی خورشیدی شامل یک ستاره در مرکز به نام خورشید و هشت سیاره ی دیگر است که در مدارهای مستقل به دور آن در گردشند و در بازوی شکارچی از کهکشان راه شیری قرار گرفته است.

علاوه بر هشت سیاره ی اصلی این منظومه ، پنج سیاره ی کوتوله به نام های سرس ، پلوتو ، هائومیا ، ماکی ماکی و اریس نیز در این مجموعه قرار دارند اما با توجه به تعاریف و خصوصیات سیارات ، این اجرام فضایی در لیست سیارات اصلی منظومه خورشیدی قرار نگرفته اند .

خورشید  یکی از ستارگان کهکشان راه شیری و تنها ستارهٔ منظومه ی خورشیدی است که در مرکز آن جای دارد. می‌توان گفت خورشید یک کُرهٔ کامل است که از پلاسمای داغ ساخته شده‌ است و در میانهٔ آن میدان مغناطیسی برقرار است این ستاره که قطری نزدیک به ۱٬۳۹۲٬۰۰۰ کیلومتر دارد سرچشمهٔ اصلی نور، انرژی، گرما و زندگی بر روی زمین است. قطر خورشید نزدیک به ۱۰۹ برابر قطر زمین است از نظر شیمیایی سه-چهارم جرم خورشید را هیدروژن و باقی‌ماندهٔ آن را بیشتر هلیم می‌سازد. پس از هیدروژن و هلیم، عنصرهای سنگین از سازندگان دیگر خورشیداند که عبارتند از: اکسیژن، کربن، نئون و آهن و ..  ازخورشید در رده‌بندی ستارگان به صورت غیررسمی با نام کوتولهٔ زرد یاد می‌شود چون پرتوهای پیدای آن در طیف زرد-سبز شدیدتر است. هر چند که رنگ آن از سطح زمین، سفید باید دیده شود ولی چون پراکندگی نور آبی در جو وجود دارد، به رنگ زرد دیده می ‌شود فاصلهٔ متوسط خورشید از زمین نزدیک به ۱۴۹٫۶ میلیون کیلومتر است .

  

عطارد نزدیک ترین سیاره به خورشید است و کوچکترین سیاره ی منظومه ی شمسی است. سطح این سیاره خاکستری رنگ پوشیده از گودال های شهاب سنگی است که در اثر برخورد سنگ های فضایی با سطح سیاره بوجود آمده است . عطارد فاقد جو است و میزان جاذبه ی آن بسیار پایین است . این سیاره هوا ندارد و دمای روز تا 430 درجه سانتی گراد بالا می رود و هنگام شب بلافاصله  تا 183- درجه سانتیگراد پائین می آید .

سیاره ی ناهید از ابر های متراکم اسید سولفوریک که حاصل آتشفشان های فعال درون آن است پوشیده شده است. و جو سیاره از دی اکسید کربن تشکیل شده است و گرمای خورشید را در خود نگه می دارد. به همین دلیل سطح داخلی سیاره قابل مشاهده نیست. دمای این سیاره بسیار بالاست و به عبارت دیگر ناهید گرمترین سیاره ی منظومه ی شمسی است و هیچ موجود زنده ای در سطح آن  زندگی نمی کند . دمای سیاره ی ناهید به بیش از 450 درجه سانتی گراد می رسد .

سایر سیارات منظومه ی شمسی مانند زمین دارای آب و اکسیژن نیستند و زندگی در آنها جریان ندارد . کره ی زمین  4/5 میلیارد سال قدمت دارد و چگالی آن از سایر سیارات بیشتر است. هسته مرکزی زمین همچنان مذاب است و توسط پوسته ی سرد شده ی بیرونی پوشیده شده است . هر بار گردش زمین به دور خورشید 365 روز و 6 ساعت طول می کشد .جو زمین از موجودات زنده در برابر تشعشعات مضر خورشید محافظت می کند . این سیاره دارای یک قمر به نام ماه است . 

مریخ در مداری طولانی تراز زمین و با حرکتی آهسته تر به دور خورشید در گردش است. هربارگردش مریخ به دور خورشید  معادل 687 روز است . جو مریخ از دی اکسید کربن و کمی بخار تشکیل شده است و قابل تنفس نیست . جو سیاره بسیار رقیق بوده و در هنگام گرم شدن سیاره باعث به راه افتادن طوفان های بزرگ گرد و غبار در سراسر مریخ می شود .قطراین سیاره سرخ  رنگ ، نصف کره ی زمین بوده و روز های آن 40 دقیقه از روزهای زمین کوتاه ترند . آتشفشان المپیوس در مریخ 27000 متر ارتفاع دارد ، یعنی سه برابر ارتفاع قله ی اورست در زمین و در نزدیکی استوای مریخ دره ای 4000 کیلو متری به نام مارینر ایجاد شده است . مریخ دو قمر دارد . 

مشتری بزرگترین سیاره ی منظومه ی شمسی است و از گاز و مایعات تشکیل شده است . استوای مشتری یازده برابر استوای زمین است و سطح سیاره از توده های ابر مانند سفید ، قرمز ،قهوه ای و زرد  پوشیده شده‌ است. بر روی سطح ستاره گازهایی چرخان بنام ابر سرخ وجود دارد که به دلیل مکیدن جیوه از بخش های زیرین به این رنگ دیده می شود . ابرهای نواری شکل اطراف سیاره نیز از جنس هیدروژن و هلیوم هستند . نیروی گرانش مشتری قدرت بسیار زیادی دارد  . سیاره ی مشتری  67 قمر دارد .  

زحل زیبا ترین سیاره ی منظومه شمسی است و از گاز تشکیل شده است و به دلیل داشتن حلقه زیبایش بسیار مشهور است. بادهای جوی زحل پنج برابر قدرتمندتر از  طوفان های کره ی زمین است. حلقه های زحل از میلیون ها تکه یخ ، سنگ و ذرات غبار تشکیل شده اند. جو سیاره به دلیل چرخش سریع زحل طوفانی است و سرعت وزش بادهای آن به 1800 کیلومتر در ساعت می رسد . توسط فضا پیمای کاسینی بر روی این سیاره شکلی مانند شش ضلعی عکسبرداری شد که هنوز به صورت یک معما باقی مانده است . سیاره ی زحل 62 قمر دارد. 

 

اورانوس هر 84 سال  یک بار به دور خورشید می‌ گردد. جو اورانوس از متان تشکیل شده است و به همین دلیل به رنگ آبی و سبز دیده می شود . حلقه ی اورانوس به دلیل تیرگی آن به سختی قابل مشاهده است و مواد تشکیل دهنده ی آن ، سنگ هایی به ابعاد یک متر هستند. محور اورانوس 98 درجه انحراف دارد و قطب های آن 42 سال در تاریکی و 42 سال در روشنایی قرار می گیرند. دمای سطح اورانوس به 210- درجه سانتی گراد می رسد و از ابر های متان تشکیل شده است . اورانوس27 قمر دارد .

سیاره نپتون آخرین سیاره ی منظومه ی شمسی است و به رنگ آبی دیده می شود . جو آبی رنگ و درخشان این سیاره به دلیل وجود گاز متان در آن است . بر روی سطح نپتون لکه های ابر مانندی دیده می شود که بزرگترین آنها به لکه ی سیاه مشهور است . در این بخش از سیاره طوفان هایی با سرعت 2200کیلومتر در ساعت در جریان است . سطح این سیاره بسیار سرد است . نپتون دارای 14 قمر است .