1baredigar.blog.ir
شفق قطبی ، سپیده قطبی ، نور قطبی
ارواح رقصان شمالی
شفق قطبی که به آن سپیده قطبی و نور قطبی هم می‌گویند نورهایی زیبا و خیره‌کننده هستند که در آسمان حرکت می‌کنند و در سپیده دم قطبی قابل مشاهده هستند.
این شفق ها نمایش طبیعی از نور در آسمان هستند و به شکل کمانی ابری ، معمولا در نواحی قطبی کره زمین یعنی قطب شمال و جنوب به وقوع می پیوندند و به همین دلیل به آنها شفق های قطبی نیز می گویند .
شهرهای شمالی کانادا که بسیار نزدیک به قطب شمال هستند و ایسلند مناطقی مناسب برای رویت این پدیده‌اند.
در قطب جنوب نیز این پدیده اتفاق می‌افتد ولی فقط در جنوبی‌ترین عرض جغرافیایی قابل رویت است و گاهی اوقات در آمریکای جنوبی و استرالیا شفق مشاهده می‌شود.
سرخپوستان کانادای شرقی و جنوب آلاسکا ، شفق قطبی را ارواح رقصان انسان‌ها در آسمان می‌دانستند.در این میان گروهی از سرخپوستان شفق را نشانه جنگ و طاعون می‌دانستند و عده‌ای در میان اسکیمو‌ها برای دفاع از خود در برابر شفق باخود چاقو حمل می‌کردند.
کریستین بیرکلند نروژی از نخستین افرادی بود که با یک آزمایش علمی پدیده شفق قطبی را شبیه‌سازی کرد . آزمایش بیرکلند این تئوری را پدید آورد که : الکترون‌ها از لکه‌های خورشیدی سطح خورشید خارج می‌شوند و به سمت زمین می‌آیند و توسط میدان مغناطیسی زمین به طرف نواحی قطبی هدایت می‌شوند و شفق مرئی را ایجاد می‌کنند . مطالعات نشان می‌دهند که شدت میدان مغناطیسی خورشید در لکه‌های خورشیدی رابطه نزدیکی با شفق قطبی دارد .
در واقع ذرات خورشیدی که باردار بوده و دارای نیرویی مغناطیسی در خود هستند در زمان توفان ها و بادهای خورشیدی از خورشید به سمت زمین پرتاب می شوند و در اثر برخورد با جو این پدیده زیبا را به وجود می آورند .
رنگ‌های متنوع شفق قطبی هم مربوط به تحریک شدن مولکول‌های متفاوت موجود در جو زمین است. رنگ‌های قرمز و سبز در شفق قطبی نتیجه تحریک شدن اکسیژن و رنگ‌های بنفش و آبی نتیجه تحریک شدن نیتروژن هستند.
در سیاره های مشتری و زحل قطب های مغناطیسی قدرتمند تری نسبت به زمین دارند و هر دو آنها دارای کمربند تشعشع بزرگی هستند و شفق های قطبی به وضوح توسط تلسکوپ های فضایی رصد شد .
اما طبق بررسی های انجام شده ستاره شناسان اعلام کردند که در آسمان سیارات اورانوس و نپتون نیز شفق های قطبی ظاهر می شوند و همچنین این پدیده در مریخ و زهره نیز به وقوع می پیوندد و به دلیل اینکه زهره دارای مغناطیس درونی نیست شفق قطبی در زهره گاهی اوقات آسمان تمام سیاره را می پوشاند .
اما به وقوع پیوستن شفق در سیاره مشتری کاملا متفاوت است زیرا در سیارات دیگر علت اصلی شفق های قطبی بادهای خورشیدی است در صورتی که در سیاره مشتری دلیل ایجاد شفق قمرهای اطراف آن است .
منبع :
خبرگزاری فارس - بیتوته - خبرگزاری دانا - کجارو
M*m@hdi